Op zondag 18 februari 2018 wordt, in de Kumpulan op het landgoed Bronbeek te Arnhem, het onderwerp ‘Nederlands Nieuw-Guinea’ behandeld. Sprekers zijn Bart Stol, Sjoerd Jaarsma, Arnold Wentholt en Ben van Zanten.
Het is de tweede themazondag van het 12e seizoen.
Decoratiemotieven uit Nieuw Guinea (1955) | (Collectie Koloniale Wereldtentoonstellingen, Tropenmuseum TMnr 10008118)
Al in de negentiende eeuw vond de Nederlandse regering Nieuw-Guinea belangrijk voor haar invloed in de regio. Na de Japanse bezetting en het uitroepen van de Republik Indonesia achtte de vaderlandse regering het van belang Nieuw-Guinea te ‘ontwikkelen’ en de Papua-bevolking te emanciperen. Daarmee wilde ze aantonen dat Nederland als koloniale mogendheid niet had gefaald. De Indonesische regering zag het anders en eiste Nieuw-Guinea op, waardoor de relatie tussen Nederland en Indonesië verslechterde. Onder druk van de internationale gemeenschap en een dreigende oorlog tussen Nederland en Indonesië droeg Nederland in 1962 Nieuw-Guinea de facto over aan Indonesië.
Historici bestudeerden de Nederlandse en Indonesische zienswijzen, maar onderzoek in Franse, Belgische en Britse archieven werpt een nieuw licht op de vooravond van de overdracht.
Dankzij het eeuwenoude contact tussen het voormalig Nederlands Nieuw-Guinea en Nederland is er in Nederland een zeer uitgebreide en belangrijke collectie van het Papua cultureel erfgoed opgebouwd. Het weerspiegelt niet alleen de geschiedenis van de autochtone Papua-bevolking maar geeft ook een beeld van de koloniale geschiedenis van Nederland.
Dat de Nederlandse overheid niet alleen politieke maar ook wetenschappelijke belangstelling had voor Nieuw-Guinea blijkt ook uit de expedities onder auspiciën van het Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap (KNAG) tussen 1873 en 1960.
Sprekers
Bart Stol – historicus, publicist en journalist – spreekt over zijn onderzoek waarop hij vorig jaar promoveerde: Een goede kleine koloniale mogendheid : Nederland, Nieuw-Guinea en de Europese tweede koloniale bezetting in Afrika en Melanesië (ca. 1930-1962). Hij zal zich daarbij concentreren op het bredere westerse perspectief (periode 1949-1962) en de implicaties daarvan voor de historiografie aangaande de Nederlandse Nieuw-Guineapolitiek.
Sjoerd Jaarsma is antropoloog, etnograaf, publicist en zakelijk projectcoördinator van de Stichting Papua Erfgoed (PACE). Jaarsma gaat in op het etnografisch erfgoed van Nederlands Nieuw-Guinea.
Arnold Wentholt – kunsthistoricus niet-westerse kunst en kunstnijverheid – is redacteur van het boek In kaart gebracht met kapmes en kompas : met het Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap op expeditie tussen 1873 en 1960 (2003). Daarin wordt een historisch overzicht van de wetenschappelijke expedities tussen 1904 en 1960 gegeven, die onder auspiciën van het Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap zijn gemaakt.
Ben van Zanten is bryoloog (een specialist in mossen) en nam deel aan de expeditie naar het Sterrengebergte en publiceerde in retrospectieve zijn persoonlijke belevenissen en indrukken tijdens deze expeditie in De Sterrengebergte expeditie naar Nederlands Nieuw-Guinea in 1959 (2014).
Programma
10.00 – 11.00 Ontvangst met koffie of thee en spekkoek
11.00 – 11.05 Opening door dagvoorzitter George van Hoogeveen
11.05 – 11.35 Bart Stol: Nederlands Nieuw-Guinea in internationaal perspectief (1949-1962)
11.35 – 12.05 Sjoerd Jaarsma: Muizen(issen) over erfgoed uit Papua. Is er nog een (digitale) toekomst voor de kennis over en het erfgoed uit Papua, voormalig Nederlands Nieuw Guinea?
12.05 – 14.00 pauze met Indisch lunchbuffet
14.00 – 14.30 Arnold Wentholt: Het Aardrijkskundig Genootschap en Nieuw-
Guinea – van ‘dure picknick’ naar state-of-the-art expedities
14.30 – 15.00 Ben van Zanten: De Sterrengebergte expeditie naar Nederlands Nieuw-Guinea in 1959
15.00 Afsluiting door dagvoorzitter George van Hoogeveen
Inschrijving
Een dagprogramma kost € 27,50 p.p. inclusief koffie of thee met spekkoek, Indisch buffet en een consumptie.
Er is geen kaartverkoop ter plaatse. U kunt zich voor elk afzonderlijk programma uitsluitend inschrijven via kumpulan.nl/themazondagen.
U kunt hier de onderwerpen bekijken en kaarten bestellen via de aan de website gekoppelde webshop. Na betaling kunt u uw kaart(en) printen. Per programma zijn maximaal 250 plaatsen beschikbaar.
Locatie en bereikbaarheid
De themazondag vindt plaats in het reünie- en congrescentrum Kumpulan, Landgoed Bronbeek, Velperweg, 147, 6824 MB Arnhem.
Ontvangst is vanaf 10:00 uur, zaal open 10:30 uur.
Het programma duurt van 11:00 uur tot 15:00 uur, inclusief pauze met het Indisch lunchbuffet.
U kunt vrij parkeren op het landgoed. Behoudens geleidehonden, zijn honden niet toegestaan.
Openbaar vervoer: bus 1 vanaf station Arnhem CS richting Velp, halte Bronbeek.
Volgende themazondagen
Zondag 18 maart 2018; ‘De Molukken’, met als sprekers onder andere Fridus Steijlen en Hans Straver.
Contactpersoon
Mevrouw Geertje Besselink, bestuurslid van de Stichting Vrienden van Bronbeek, is uw contactpersoon voor de themazondagen. Mocht u nog vragen hebben dan kunt u zich tot haar wenden via e-mail geertjebesselink@gmail.com of telefoon 06-20976818.
De themazondagen worden georganiseerd door een samenwerkingsverband van
de Stichting Indisch Erfgoed en de Stichting Klein Bronbeek.
